ΙΣΤΟΡΙΑ

 In this document you will find information about many of Monastyraki's famous buildings
analyzed from a historical point of view. Specifically, the following information entails the
covered walk of Attalos, kapnicarea, church of agion asomaton, andrianos' library and
the iridanos river!
THE COVERED WALK OF ATTALOS:
  
 A covered walk is a passage of a building complex,whose one side is covered and 
the other remains open .The façade of the covered walk is often embellished with a 
colonnade.Historically, such an arcade was supposed to be a meeting place,whose 
name was taken by the people using it or the person who took care of the building 
expenses,such as the covered walk of Attalos.

The east wing of the Attalos arcade was a gift from the king Attalos the second of Pergamos,after his donation to the city of Athens.Actually,this particular covered
walk was the longest building in the whole district of the capital and the biggest
in the whole of ancient Greece.The donation of the king is also ascertairned by the
inscription on the bottom colonnade : "ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΑΤΤΑΛΟΣ ΑΤΤΑΛΟΥ ΚΑΙ
ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΑΠΟΛΛΩΝΙΔΟΣ". Apart from that ,the arcade was not only a meeting place
for the citizens of Athens,but also an emporium and cultural center of the times. It was
destroyed by the Erouls on 267 A.D and was later intergrated into the Roman wall of
Athens.(1,2)
    (1. http://odysseus.culture.gr/h/1/gh151.jsp?obj_id=10303  2.https://bit.ly/2Jzwy3v )

ΣΤΟΑ ΑΤΤΑΛΟΥ:

Στοά ορίζεται δίοδος κτιριακού συγκροτήματος,στο οποίο η μία πλευρά είναι κλειστή και
η δεύτερη παραμένει ανοιχτή και διακοσμείται απο κιονοστοιχία.Πρόκειται για χώρο
συνάντησης ,ο οποίος λάμβανε την ονομασία του είτε από το όνομα των ατόμων
που το χρησιμοποιούσαν,είτε του προσώπου που ανέλαβε τα έξοδα οικοδόμησης,
όπως και η στοά Αττάλου.
{Εγκυκλοπαίδεια δομή.(2η εκδ,Τόμος 27,σελ.618-619).(2002-2005). Αθήνα : Εκδόσεις ΔΟΜΗ Α.Ε}
Η Στοά του Αττάλου στην ανατολική πλευρά της Αρχαίας Αγοράς ήταν δώρο του βασιλιά της
Περγάμου Αττάλου Β' (159-138 π.Χ.) κατόπιν δωρεάς του προς την Αθήνα της οποίας και
αποτελούσε το μεγαλύτερο σε μήκος αυτοτελές σκεπαστό οικοδόμημά της, ομοίως και το
μεγαλύτερο στον ελλαδικό χώρο κατά την αρχαιότητα.Η προσφορά του φανερώνεται και
με επιγραφή στο επιστύλιο της κάτω κιονοστοιχίας, η οποία διατηρείται:"ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΑΤΤΑΛΟΣ
ΑΤΤΑΛΟΥ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΑΠΟΛΛΩΝΙΔΟΣ". Η Στοά του Αττάλου αποτελούσε για τους Αθηναίους
χώρο συνάντησης όσο και εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο της εποχής. Καταστράφηκε από τους
Ερούλους το 267 μ.Χ και ενσωματώθηκε στο Υστερορρωμαϊκό τείχος της Αθήνας.(1,2)

Δομή Στοάς:
Το κτήριο αναπτυσσόταν σε μήκος περίπου 116 μέτρων,είχε δύο ορόφους
και 21 καταστήματα σε κάθε όροφο. Στο ισόγειο η εξωτερική κιονοστοιχία ήταν
δωρική και η εσωτερική ιωνική. Στον όροφο επικρατεί ακριβώς το αντιθετο ,μόνο
που η εσωτερική είχε κιονόκρανα Περγαμηνού τύπου.Στη βόρεια και νότια άκρη του
οικοδομήματος υπήρχαν κλιμακοστάσια, με πολλά εδώλια(καθίσματα) σε μορφής
εξέδρας που οδηγούσαν στον όροφο του κτιρίου.Επί Φραγκοκρατίας και Τουρκοκρατίας
η Στοά χρησίμευσε ως οχυρό. Επιπρόσθετα οι λίθοι του τείχους της στοάς χρησίμευσε
και στην κατασκευή φραγκικών πύργων κοντά στα Προπύλαια της Ακρόπολης .Ο ένας
μάλιστα από αυτούς μετατράπηκε σε χριστιανικό ναό με το όνομα της
Παναγίας της Πυργιωτίσσης .(1,2)                                                                                                                          

( 1.Χριστοπούλου Β.,2012 => http://odysseus.culture.gr/h/1/gh151.jsp?obj_id=10303



Εικόνα 1:Κιονόκρανα Περγαμηνού τύπου

Εικόνα 1: Κιονόκρανα περγαμηνού τύπου












Εικόνα 2 : Στοά Αττάλου



ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΤΗΣ ΣΤΟΑΣ ΑΤΤΑΛΟΥ
ΑΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ



Ελληνιστική περίοδος

    Κατά την ελληνιστική περίοδο θεωρείται ότι η στοά στέγαζε τελετές και μνημεία για τους
ευεργέτες της Αθήνας.Μάλιστα μπροστά από αυτήν δημιουργήθηκε και μια πλατεία,χάρη
στην οποία μεγάλα πλήθη μπορούσαν να παρακολουθήσουν αθλητικές και άλλες δραστηριότητες.
(https://bit.ly/2lmKrqR)

Ειρήνη Ζαχαράκη


Η Στοά του Αττάλου έγινε χάρη σε ένα εδάφιο των Δειπνοσοφιστών του Αθήναιου. 
Το οικοδομικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε λευκό πεντελικό μάρμαρο και απηχεί τη φροντίδα για
πολυτέλεια, οι κίονες της δυτικής πλευράς, που έβλεπαν στην πλατεία της Αγοράς, καθώς και οι 
κίονες στο εσωτερικό της στοάς και τα επιστύλια.Οι βαθμίδες, ο στυλοβάτης,ο τοιχοβάτης, οι 
ορθοστάτες, η ταινία που διέτρεχε τον τοίχο της πρόσοψης, καθώς και οι παραστάδες των θυρών 
και η εσωτερική κλίμακα με την οποία επικοινωνούσαν οι δύο όροφοι ήταν 
από  κυανό-γκρίζο υμήττιο μάρμαρο .Τα υπόλοιπα τμήματα των τοίχων ήταν από σκληρό πειραϊκό 
ακτίτη. Οι θεμελιώσεις ήταν από κροκάλες. Επιχρωμάτωση χρησιμοποιήθηκε για το χαμηλό στηθαίο 
που ένωνε τα μετακιόνια διαστήματα στην εξωτερική κιονοστοιχία του ορόφου (μπλέ και κόκκινο).
Ως προς την απόληξη της στοάς στις δύο πλευρές, οι ανασκαφείς αναφέρουν ότι δεν αποκλειόταν 
με τοίχο, αλλά υπήρχαν εκεί κλίμακες με 28 σκαλιά η καθεμία. Τα σκαλοπάτια έχουν ύψος 0,28 μ. και 
πλάτος 0,325 μ.Η μελέτη των θεμελιώσεων έδειξε ότι ο αρχικός σχεδιασμός ήταν για μια αρκετά 
μικρότερη στοά, συνολικού μήκους 78,64 μ. μόνο με 14 δωμάτια (πλάτους 4,91 μ.) σε κάθε όροφο. 
Ενώ λοιπόν ένα τμήμα των εργασιών είχε ολοκληρωθεί (τα δωμάτια της νότιας πλευράς και κάποια
τμήματα στο βορρά), το σχέδιο άλλαξε και το κτήριο απέκτησε πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις. 
Προστέθηκαν τέσσερα δωμάτια στα νότια, μικρότερων διαστάσεων από τα υπόλοιπα, και 
τοποθετήθηκαν οι εξωτερικές κλίμακες, πλάτους 2,21 μ. η καθεμία. Τέλος, προτού και αυτή η 
επέκταση ολοκληρωθεί, έγινε νέα προσθήκη τριών δωματίων προς βορρά, πλάτους 4,11 μ. 
Ορισμένα από τα δωμάτια χρησίμευαν ως γραφεία, αλλά τα περισσότερα στέγαζαν εμπορικά 
καταστήματα.Μια μεγάλη πλατεία πλάτους 7,33 μ. χτίστηκε μπροστά από τη στοά προκειμένου 
να δημιουργηθεί επίπεδος ισοϋψής χώρος για την έδραση του κτιρίου.Η πλατεία διέτεθε άνετους
χώρους που πρόσφερε τη δυνατότητα σε μεγάλα πλήθη να παρακολουθήσουν αθλητικές και άλλες 
δραστηριότητες στο χώρο της Αγοράς. Στο νότιο τμήμα της στοάς υπήρχε μια κρήνη, ενώ μπροστά 
από την Αγορά έχουν ανασκαφεί βάθρα για την ανέγερση αγαλμάτων, βήμα και άλλα μνημεία.
(https://bit.ly/2lmKrqR
                                                                                                               Αγγελική Τρίμπου





Ρωμαϊκή Περίοδος


 Κατά την ρωμαϊκή περίοδο παρατηρούνται σημαντικές αλλαγές τόσο στη χρήση ,όσο στη δομή 
της στοάς,καθώς έπρεπε να προσαρμοστεί στα επιβλητικά γειτονικά κτίρια.Συγκεκριμένα πλέον
στη στοά θα στεγάζεται η βιβλιοθήκη του Πανταίνου. Αργότερα,η στοά υπέστη σοβαρές ζημιές
από την επιδρομή των Ερούλων(276 μ.Χ) η οποία σταδιακά θα οδηγήσει στην ολικη καταστροφή 
στα τέλη του 3ου αιώνα με την ανέγερση του υστερορωμαϊκού τείχους.
(https://bit.ly/2lmKrqR)


Ύστερη ιστορία του κτιρίου

Αρκετά τμήματα του κτιρίου παρέμειναν ορατά ως τα μέσα του 19ου αιώνα. Μέχρι τότε πιστευόταν 
ότι τα ερείπια άνηκαν σε δύο διαφορετικά κτίρια, στην Ποικίλη Στοά και στο Γυμνάσιο του Πτολεμαίου.
Όμως μετά τις ανασκαφές της Αρχαιολογικής Εταιρείας που ξεκίνησαν το 1859 ανακαλύφθηκε ότι τα 
ευρήματα άνηκαν στην στοά του Αττάλου. Η Αμερικανική Σχολή εκτέλεσε ανασκαφικές εργασίες στο 
χώρο της στοάς στο διάστημα 1949-1953. Το διάστημα εκείνο η στοά ανεγέρθηκε με βάση τα σχέδια 
του αρχιτέκτονα Ι. Τραυλού, που θεωρούνται πιστή προσαρμογή του αρχαίου σχεδίου. Σήμερα,δεν 
έχουν ταυτιστεί ακόμα όλα τα αρχιτεκτονικά μέλη και δεν έχει προσδιοριστεί η προέλευση τους.
Η Αμερικανική Σχολή εφαρμόζει πρόγραμμα σύμφωνα με το οποίο καταγράφεται το σύνολο του 
αυθεντικού υλικού της στοάς που έχει διασωθεί.
(https://bit.ly/2lmKrqR)
                                                                                                              Αγγελική Τρίμπου 





ΑΝΑΣΤΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΣΤΟΑΣ 



Η στοά αναστηλώθηκε μεταξύ των ετών 1953-1956 και η αναστήλωση  
πραγματοποιήθηκε από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών. 
Η αναστήλωση βασίστηκε στις μελέτες του αρχιτέκτονα Ιωάννη Τραυλού 
και Υλοποιήθηκε χάρη στην δωρεά του John D. Rockefeller Jr.Τό κτίσμα 
είναι διώροφο με μήκος 116 και πλάτος 19,4 μέτρα και διαθέτει κίονες 
ιωνικού και δωρικού ρυθμού.Ταυτόχρονα με την οικοδόμηση της στοάς 
πραγματοποιήθηκαν κάποιες ευρύτερες ανακατατάξεις στον χώρο της αγοράς και ιδιαίτερα 
στην μνημειακή αναδιάταξη της νότιαςπλατείας και την προσθήκη σειράς κτιρίων.
Μετά την αναστήλωση η στοά λειτουργεί ως μουσείο,στο οποίο εκτίθενται τα ευρήματα 
από τις ανασκαφές του χώρου της αρχαίας Αγοράς. 
                                                                                                   Αγγελική Τρίμπου


ΠΟΤΑΜΟΣ ΗΡΙΔΑΝΟΣ


 Ο Ηριδανός ήταν ποτάμι της Αρχαίας Αθήνας. Πήγαζε από τον Λυκαβηττό και διέσχιζε
την αρχαία πόλη των Αθηνών από ανατολικά προς στα δυτικά. Αν και αποτελούσε έναν από
τους πρώτους ποτάμιους κλάδους της αρχαίας Αθήνας, το αποτέλεσμα των ανθρώπινων
παρεμβάσεων με το πέρασμα των χρόνων ήταν η πλήρης εξαφάνιση του ποταμού κάτω
από επιχωματώσεις και κατασκευές. Τουλάχιστον απο το 3500 π.Χ. η κατοίκηση των Αθηναίων
είναι αδιάκοπη στην περιοχή του Ηριδανού ποταμού. Σήμερα είναι ορατή μόνο η κοίτη του
ποταμού στον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού, η οποία διασχίζει τον χώρο των ανασκαφών
από ανατολικά στα δυτικά. ( https://bit.ly/2cjp83T )



Χάρτης της Αθήνας το 3500 π.Χ.



Μέρος του Κεντρικού Αγωγού στην αρχαία αγορά



ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ:
Πρώτη αναφορά για τον ποταμό έγινε στο έργο του Πλάτωνα “Κριτίας”. Μας μεταφέρει στην
παλιά αρχαία εποχή, τότε που η Ακρόπολη ήταν τόσο μεγάλη που έφτανε ως τον Ηριδανό και
τον Ιλισό και περιελάμβανε μέσα της και την Πνύκα.Αρκετά χρόνια μετά ο Παυσανίας στα “Αττικά”  
αναφέρει  τον Ηριδανό σαν παραπόταμο του Ιλισού.Ακόμη, ενδιαφέρον παρουσιάζει και η
ιστορία του Φαεθώνα. Μια μέρα, ο πατέρας του τον άφησε να οδηγήσει το άρμα του. Όμως
ο Φαέθων δεν στάθηκε αντάξιος της εμπιστοσύνης του πατέρα του και δεν οδήγησε καλά το άρμα
του ήλιου. Κατέβηκε με το άρμα τόσο χαμηλά στη γη, ώστε την έκαψε και τα ποτάμια άρχισαν να
ξεραίνονται. Ο Δίας, θέλοντας να προλάβει χειρότερες καταστροφές, τον γκρέμισε με ένα κεραυνό
στον Ηριδανό ποταμό, σκοτώνοντάς τον. ( https://bit.ly/2Bghr8I )


ΣΗΜΕΡΑ:


Οι αλλαγές που συντελέστηκαν τα τελευταία πενήντα χρόνια στην Αθήνα είναι πολύ πιο έντονες
από όσες έγιναν συνολικά στους αιώνες που ακολούθησαν μετά το τέλος της αρχαιότητας.
Η έντονη οικιστική ανάπτυξη της πόλης των Αθηνών έχει ως αποτέλεσμα τη ριζική αλλαγή
των χρήσεων γης. Εκτιμήθηκε ότι η κάλυψη της περιοχής που αποστράγγιζε ο Ηριδανός
ποταμός από ανθρώπινες κατασκευές που στεγανοποιούν το έδαφος (οικοδομήματα, άσφαλτος,
τσιμέντο) φτάνει το 85%, με αποτέλεσμα να μειώνεται σημαντικά το ποσοστό του νερού των
βροχοπτώσεων που κατεισδύει. Πλέον με όλες αυτές τις έρευνες και τις μελέτες ο Ηριδανός
αρχίζει και αποκαλύπτεται και πάλι σιγά σιγά. Παρ'ολη την αστικοποίηση της πόλης ο ποταμός
επιμένει να κυλάει υπόγεια με αρκετά δροσερό και καθαρό νερό. ( https://bit.ly/2OQMFv8 )

Το νερό του Ηριδανού καθαρό, δροσερό και με ορμή


( Πολιτάκη Ειρηάννα )

The church of Αgion Αsomaton
The holy temple of agion Asomaton is a building from the Byzantine era and it is located in Monastiraki,Athens
The temple serve the needs of the orthodox christians. The small temple is believed by experts to be built
in 11th or 12th century. By the years, there were many changes, especially during the 19 and 20 century, thus
the original form to be chaned. In years 1959 and 1960 repairs were made to restore the temple in its original
form. Today, it is two metres down the suface. During the repairs, many murals were found probably from
another era the in the late Byzantine times, and a precious, silver case with sacred relics was found in the Holy Bank. Even today they have identify to whom saint belonged to.
The church of the Holy Asomata is cruciform with an Athenian dome with four columns. It bears embossed decoration of old Arabic script. It was restored in 1960, removing the later additions and restoring it to its original form. During the restoration work, worn frescoes of a later period, possibly late Late Byzantine, were discovered.
Εκκλησία αγίων ασωμάτων

Ο Ιερός Ναός Αγίων Ασωμάτων είναι κτίσμα της βυζαντινής εποχής και βρίσκεται στην Αθήνα, σε μικρή απόσταση από το Θησείο, στην οδό Ερμού και στην ομώνυμη πλατεία (Πλατεία Αγίων Ασωμάτων).

Ο ναός των αγίων ασωμάτων είναι ένας ενοριακός ναός που εξυπηρετεί τις ανάγκες  των ορθόδοξων χριστιανών 

Ο μικρός σε διαστάσεις ναός των Αγίων Ασωμάτων, αν και λείπουν σαφείς χρονολογικές αναφορές, οι ειδικοί εκτιμούν ότι χτίστηκε στο δεύτερο μισό του 11ου αι. ή στον 12ο αι. Στο πέρασμα των αιώνων δέχθηκε πολλές μετατροπές, ιδιαίτερα κατά τον 19ο και 20ο αι. με αποτέλεσμα να αλλοιωθεί η αρχική μορφή του. Το 1959-1960 έγιναν εργασίες αποκατάστασης και επαναφοράς του στην αρχική μορφή. Σήμερα βρίσκεται περίπου δύο μέτρα κάτω από το επίπεδο του δρόμου. Κατά τη διαδικασία των εργασιών αποκατάστασης αποκαλύφθηκαν φθαρμένες τοιχογραφίες μεταγενέστερης εποχής, μάλλον υστεροβυζαντινών χρόνων, και βρέθηκε στην Αγία Τράπεζα μια πολύτιμη, αργυρή θήκη με ιερά λείψανα. Ακόμα και σήμερα δεν έχουν ταυτοποιηθεί για να γίνει γνωστό σε ποιον άγιο ανήκαν.

Ο ναος των αγίων ασωμάτων είναι σταυροειδής εγγεγραμμένος με αθηναϊκο τρούλο με τέσσερις κίονες. Φέρει ανάγλυφη διακόσμηση παλιάς αραβικής γραφής. Αναστηλώθηκε το 1960, με αποτέλεσμα να αφαιρεθούν οι μεταγενέστερες προσθήκες και να αποκατασταθεί στην αρχική του μορφή. Κατά τη διάρκεια των εργασιών αποκατάστασης αποκαλύφθηκαν φθαρμένες τοιχογραφίες μεταγενέστερης εποχής, πιθανόν υστεροβυζαντινών χρόνων.


https://bit.ly/321Qbpl

The Library of Andrianos 
the library of andrianos was one of the largest libraries in ancient Greek. It was named after its founder the 
Roman Emperor Andrianos. The library was also called Athens university. Part of the country wasa large  inner 
courtyard of 100x70 meters, enclosed by an impressive peristyle. The main building of the library had two
halls, where visitors could read or attend lectures. It possibly had three floors.

Η βιβλιοθήκη του Αδριανού 
Η βιβλιοθήκη του Αδριανού ήταν μία από τις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες της Αρχαίας Αθήνας, 
Πήρε το όνομά της από τον ιδρυτή της, τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό. Η βιβλιοθήκη ονομαζόταν και 
Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Τμήμα της βιβλιοθήκης ήταν μεγάλη εσωτερική αυλή έκτασης 100 × 70 μέτρων, την οποία περιέβαλε
εντυπωσιακό περιστύλιο. Το κύριο κτίριο της βιβλιοθήκης είχε δύο αίθουσες, όπου οι επισκέπτες διάβαζαν, 
ή παρακολουθούσαν διαλέξεις. Η αίθουσα της βιβλιοθήκης ήταν μάλλον τριώροφη,
ο τρίτος όροφος όμως δε σώζεται. Οι τοίχοι θεωρείται πως ήταν εξοπλισμένοι με ράφια συνολικής χωρητικότητας 
18-20.000 περγαμηνών . Σήμερα σώζεται η δυτική άποψη του πρόπυλου με κίονες κορινθιακού ρυθμού.  

ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΑΠΝΙΚΑΡΕΑ
 
Η έλλειψη ιστορικών πληροφοριών για την μεσοβυζαντινή εποχή στην Αθήνα, 
δε μας επιτρέπει να παρακολουθήσουμε με χρονολογική ακρίβεια την ιστορία 
του μνημείου, η οποία φαίνεται να είναι μακρά. Τα μεσοβυζαντινά χρόνια ήταν 
για την Αθήνα μια από τις σκοτεινότερες περιόδους της ιστορίας της, γιατί 
αφενός πλήττονταν συνεχώς από αλεπάλληλες εχθρικές καταστροφικές 
επιθέσεις, αφετέρου, αποτελούσε, για τη βυζαντινή αυτοκρατορία του 11ου 
και 12ου αιώνα, μία ασήμαντη επαρχία που συμπεριλαμβανόταν στο Ελλαδικό θέμα.
https://kapnikarea.wordpress.com/about/




  • Η προέλευση του ονόματός της 

Η Καπνικαρέα πήρε το όνομά της από τον πυρπολίσμο της από τους Τούρκους 
το 1689, καθώς η φωτιά έφτασε και στην εκκλησία, αλλά η εικόνα δεν κάηκε. 
Κάηκε μόνο το γύρω ξύλο και το πρόσωπο απλά καπνίστηκε. Από τις λέξεις 
«καπνός» και «κάρα» (πρόσωπο, κεφάλι) είπαν πως σχηματίστηκε η λέξη «καπνικαρέα». 
Όμως κάποιοι περιηγητές ονόματι  Σον και Γουέλερ, στις περιγραφές τους την ονομάζουν
 «Καμουχαρέα». Άρα, αλλού πρέπει να αναζητήσουμε το όνομα «Καπνικαρέα». 
Με το όνομα «Καμουχαρέα» βρίσκουμε την εκκλησία στα διάφορα γραπτά μνημεία 
της παλιάς εποχής. Η εικόνα ακουμπούσε σ’ ένα έπιπλο, που ήταν ντυμένο με ένα 
βαρύτιμο μεταξωτό ύφασμα, πάνω στο οποίο κρεμούσαν οι πιστοί τα διάφορα 
αφιερώματά τους. Το ύφασμα αυτό λεγόταν «Καμουχάς». Είναι αυτό το είδος, 
που οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες έκαναν τους μανδύες τους.
 «Η εικόνα της Παναγίας ήταν ντυμένη με καμουχά. Και τούτο έγινε αφορμή να 
την πουν Κουμουχιριώτισσα και Καμουχαρέα, ώσπου με τον καιρό ο λαός αλλοίωσε 
τη λέξη και την έκανε Καπνικαρέα» 

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο